James Dean – in heaven

James Byron Dean (Marion (Indiana), 8 februari 1931 – Cholame (Californië), 30 september 1955) was een Amerikaans acteur. Hij belichaamde de opstandige jeugd, onder meer in zijn bekendste film Rebel Without a Cause (1955). James Dean, die ook vaak Jimmy werd genoemd, werd geboren in Marion, Indiana. Dean bracht zijn eerste jaren door in Fairmount, zo’n 15 kilometer van Marion. Hij woonde er met vader Winton (een tandtechnicus) en moeder Mildred Wilson op drie verschillende plekken. Op zesjarige leeftijd verhuisde hij met zijn ouders naar Santa Monica, in Californië. Zijn vader had daar een baan gekregen. Zijn moeder overleed toen hij negen jaar was. Zijn vader zei dat hij niet voor hem kon zorgen en liet zijn zoon opgroeien op de boerderij van diens oom en tante in Fairmount. Marcus en Ortense Winslow voedden hem op alsof het hun eigen kind was. Ze stonden zelfs hun slaapkamer op de bovenverdieping af, omdat Dean de meubels zo mooi vond. Op de middelbare school, de Fairmount High School, zat Dean in het basketbalteam. Hij was dol op motorfietsen. Dean kwam regelmatig thuis bij pastor James DeWeerd, een charismatische, aantrekkelijke dertiger. DeWeerd was voor veel jongens in Fairmount een held. Hij was in de Tweede Wereldoorlog legerpredikant geweest in Spanje en was in Fairmount een van de weinigen die iets van de wereld had gezien. Dean keek bij DeWeerd onder meer naar films over stierenvechten en ze hadden het over poëzie en filosofie. Ze gingen ook samen naar autoraces. Na de middelbare school, in 1949, ging hij weer naar Californië, naar zijn vader en stiefmoeder. Zijn vader had hem aangeraden daar een studie rechten te volgen. Dean deed dat, maar hij wilde eigenlijk veel liever naar de Universiteit van Californië in Los Angeles, zodat hij acteur kon worden. Een jaar later besloot hij zich alsnog aan te melden voor de UCLA, waar hij theater als hoofdvak koos. Hij verliet het huis van zijn vader. De eerste betaalde rol voor Dean was in een televisiecommercial voor Pepsi, die in 1951 werd uitgezonden. Hij kreeg daarna een rol in de televisiefilm “Hill Number One”. Dean staakte zijn studie om een carrière als acteur op te bouwen in Hollywood. Hij vond werk dat bestond uit het parkeren van auto’s op een terrein, niet ver van de radiostudio’s van CBS. Via Rogers Brackett, een man die hij daar ontmoette, kreeg hij rolletjes in radioprogramma’s en daarna figureerde en speelde hij rolletjes in films, waaronder in een Dean Martin/Jerry Lewis-film. Op advies van vrienden besloot Dean naar New York te gaan. Hij werd daar aangenomen bij de Actors Studio van Elia Kazan en kreeg daar les van Lee Strasberg. Hij had rollen in televisieseries als “Kraft Television Theatre” en “Studio One”, over Abraham Lincoln. Dean leerde Broadway-producer Lemuel Ayers kennen, die hem in het najaar van 1952 een rol gaf in het stuk “See the Jaguar”. Het stuk werd slecht ontvangen, maar critici prezen Dean. In 1953 speelde hij in diverse televisiefilms. Het jaar erop speelde Dean de rol van Bachir in “The Immoralist”, de toneelbewerking van de roman van de Fransman André Gide waarin homoseksualiteit centraal staat. Deans spel kreeg veel waardering. Het leverde hem uiteindelijk een rol op in de film East of Eden (1955), van Elia Kazan, die op advies van Paul Osborn naar hem is gaan kijken. Osborn werkte aan het script van “East of Eden”, dat is gebaseerd op de roman van John Steinbeck. Kazan kende Dean nog van zijn tijd in de Actors Studio. Kazan was op dat moment een vooraanstaand regisseur. Hij heeft in 1947 een Oscar gekregen voor “Gentleman’s Agreement”. Dean zou Cal Trask gaan spelen, een rol waarvoor ook Paul Newman in de race is geweest. Zowel Kazan als Steinbeck vond dat ‘Jimmy’ Cal wás. In zijn rol als Cal streed Dean om de liefde van zijn vader. Dean zou in 1955 postuum worden genomineerd voor een Oscar. Dean kreeg daarna de hoofdrol in Rebel Without a Cause (1955) en Giant (1956), die pas in 1956 zou uitkomen. In “Rebel Without a Cause” speelde Dean aan de zijde van Natalie Wood het personage van Jim Stark, een tiener die overhoop ligt met zijn ouders en niet goed weet hoe hij zich als een ‘man’ moet gedragen. In “Giant”, met grote sterren als Elizabeth Taylor en Rock Hudson, speelde Dean de rol van Jett Rink, een eenvoudige boer die schatrijk wordt als hij in het bezit komt van een stuk grond waar hij olie ontdekt. Dean werd in 1955 genomineerd voor een Oscar. Scenarioschrijver William Bast was een van Dean’s beste vrienden, een feit erkend door Dean’s familie. Volgens Bast, die ook Dean’s eerste biograaf was in (1956), was hij Dean’s kamergenoot aan de UCLA en later in New York, en wist Dean gedurende de laatste vijf jaar van zijn leven. Vijftig jaar na de dood van Dean, verklaarde hij dat hun vriendschap sommige seksuele intimiteit hadden opgenomen. Terwijl aan de UCLA, Dean ging uit met Beverly Wills, een actrice met CBS en Jeanette Lewis, een klasgenoot. Dean was ook  in contact gebleven met zijn vriendin in New York, Barbara Glenn, waarmee hij verkering had voor twee jaar. Hun liefde brieven waren op een veiling verkocht in 2011 voor $ 36.000. Vroeg in Dean’s carrière, nadat Dean zijn contract met Warner Brothers ondertekend, public relations-afdeling van de studio begon het genereren van verhalen over Dean’s verbindingsteams met een verscheidenheid aan jonge actrices die meestal werden getrokken uit de klantenkring of Dean’s Hollywood-agent, Dick Clayton. Dean’s best-herinnerde relatie was met de jonge Italiaanse actrice Pier Angeli, die hij ontmoette tijdens Angeli fotografeerde The Silver Chalice op een aangrenzende Warner stuk, en bij wie verruilde hij artikelen of juwelen als liefde tekens. Angeli’s moeder afkeurde Dean’s vrijetijdskleding en wat waren, voor haar op zijn minst, radicaal gedrag trekken: zijn T-shirt kleding, late afspraken, snelle auto’s, en het feit dat hij katholiek was. Haar moeder zei dat dergelijk gedrag was niet aanvaardbaar in Italië. Na het afronden van zijn rol voor East of Eden, nam hij een korte reis naar New York in oktober 1954. Terwijl hij weg was, Angeli onverwacht kondigde haar verloving met Italiaans-Amerikaanse zanger Vic Damone.  Ze kreeg met hem een zoon, Perry Farinola Damone, en in 1958 scheidde het paar, er volgde een vechtscheiding die breed in de pers uitgesmeerd werd om het hoederecht over haar zoon. In 1962 trouwde ze met de Italiaanse filmcomponist Armando Trovajoli waar mee ze een zoon Andrew kreeg. In 1969 eindigde ook dit huwelijk in een scheiding.  Ze stierf aan een overdosis of barbituraten in 1971, op de leeftijd van 39 jaar. In 1997 heeft de televisiefilm Race with Destiny werd geproduceerd, een waar-verhaal wordt gehouden met de liefdesrelatie tussen Dean en Pier Angeli. Het was op locatie opgenomen waar hij woonde en geliefd tot aan zijn dood. Actrice Liz Sheridan had ook een relatie met Dean in New York in 1952. Dean had ook een relatie met Zwitserse actrice Ursula Andress. In die tijd Andress was ook daten met Marlon Brando. In 1954, Dean raakte geïnteresseerd in het ontwikkelen van een auto racecarrière. Hij kocht diverse voertuigen nadat hij het filmen had gesloten voor East of Eden, met inbegrip van een Triumph Tiger T110 en een Porsche 356. Net voordat het filmen is begonnen op Rebel Without a Cause, concurreerde hij in zijn eerste professionele evenement in het Palm Springs Road Races, die in Palm Springs, Californië werd gehouden op 26-27 maart, 1955. Dean bereikte de eerste plaats in de beginnende klasse, en de tweede plaats in het belangrijkste gebeurtenis. Zijn race vervolgde in Bakersfield een maand later, waar hij voor het eerst eindigde in zijn klasse en als derde. Dean hoopte te concurreren in de Indianapolis 500, maar zijn drukke schema maakte deze visie onmogelijk. Dean’s laatste race vond plaats in Santa Barbara op Memorial Day, 30 mei 1955. Hij was niet in staat om de wedstrijd af te wijten aan een geblazen zuiger. Zijn korte carrière werd uitgesteld toen Warner Brothers zette hem uitgesloten van alle race tijdens de productie van Giant. Dean was klaar met filmen van zijn scènes en de film was in post-productie toen hij besloot om weer te racen. Verlangen om terug te keren naar de “bevrijdende vooruitzichten ‘van de autosport, was Dean gepland om te concurreren in een race-evenement in Salinas, Californië op 30 september 1955. Begeleidend de acteur voor de gelegenheid was stunt coördinator Bill Hickman, Collier fotograaf Sanford Roth en Rolf Wütherich, de Duitse monteur uit de Porsche fabriek die onderhoud Dean’s Porsche 550 Spyder “Little Bastard” auto. Wütherich, die moedigd Dean aan om de auto van Los Angeles te rijden naar Salinas, vergezeld Dean in de Porsche. Bij 15:30 was Dean bekeurd voor te hard rijden, terwijl Hickman die volgde achter in een andere auto. Zoals de groep reisde naar het evenement via U.S. Route 466, (momenteel SR 33) bij ongeveer 5:15 een 1950 Ford Tudor was op doorreis een kruispunt tijdens het draaien, met een voorsprong van de Porsche. Dean, was niet in staat om op tijd stoppen, sloeg in de bestuurders kant van de Ford resulteert in Dean’s auto stuitert over de stoep naar de kant van de snelweg. Dean’s passagier, Wütherich, was gegooid vanaf de Porsche, terwijl Dean was opgesloten in de auto en aanhoudende talrijke dodelijke verwondingen, waaronder een gebroken nek. De bestuurder van de Ford, Donald Turnupseed, verliet zijn beschadigde voertuig met lichte verwondingen. Het ongeval was bijgewoond door een aantal voorbijgangers die stopte om te helpen. Een vrouw met verpleging ervaring verzorgd Dean en ontdekte een zwakke pols, maar “de dood leek onmiddellijk te zijn “. Dean was dood verklaard bij aankomst kort nadat hij arriveerde per ambulance naar de Paso Robles War Memorial Hospital om 18:20. Op de leeftijd van 24 jaar. Hoewel in eerste instantie traag om kranten in de oosten van de Verenigde Staten te bereiken, details van de dood van Dean’s verspreidde zich snel via radio en televisie. Uiterlijk op 2 Oktober, zijn dood had aanzienlijk dekking ontvangen van binnenlandse en buitenlandse media. Dean’s begrafenis werd gehouden op 8 oktober 1955 op de Fairmount Friends Church in Fairmount, Indiana. De kist bleef gesloten om zijn verminkte lijk te verbergen. Naar schatting 600 rouwenden waren aanwezig, terwijl een ander 2.400 fans buitenkant van het gebouw verzameld tijdens de processie. Een gerechtelijk onderzoek naar Dean’s overlijden drie dagen later aan de Paso Robles City Hall, waar de jury een lijkschouwer’s leverde een vonnis dat hij was volledig schuld als gevolg van en dat Turnupseed onschuldig was van enig misdrijf.

This post has been seen 2327 times.